جراحی برداشتن تخمدان، که به آن oophorectomy نیز میگویند، یک روش جراحی است که در آن یک یا هر دو تخمدان زن برای درمان یا پیشگیری از بیماریهای مرتبط با تخمدانها، برداشت میشود. این جراحی ممکن است به صورت کامل (برداشت تمامی تخمدانها) یا جزئی (برداشت یکی از تخمدانها) انجام شود.
دلایلی که ممکن است به جراحی برداشتن تخمدان منجر شود، شامل بیماریهایی مانند سرطان تخمدان، سیستهای تخمدان، آلتراسایون تخمدانها (انتقال تخمک به رحم) و نارسایی تخمدانها (کاهش عملکرد تخمدانها) است. همچنین، در برخی موارد، برداشت تخمدانها به عنوان روش پیشگیری از سرطان تخمدان در زنانی که در خانواده تاریخچه سرطان تخمدان داشتهاند، توصیه میشود.
جراحی برداشتن تخمدان میتواند به صورت باز یا لاپاروسکوپی انجام شود. در جراحی باز، یک برش بزرگ در ناحیه شکم انجام میشود تا به تخمدانها دسترسی پیدا کند، در حالی که در جراحی لاپاروسکوپی، چندین برش کوچک در ناحیه شکم انجام میشود و یک دستگاه لاپاروسکوپ برای مشاهده و انجام عمل جراحی استفاده میشود. جراحی لاپاروسکوپی معمولاً بازسازی سریعتر، کمتر درد و ترمیم بهتر پس از عمل را به همراه دارد.
بعد از جراحی برداشتن تخمدان، زنان نیاز به مراقبت و درمان پس از عمل دارند. این شامل مصرف داروها برای کنترل درد، مراقبت از برشها و جلوگیری از عفونت، استفاده از لباسهای راحت و مناسب برای جلوگیری از فشار روی ناحیه شکم و استراحت کافی است. همچنین، زنان باید با پزشک خود درباره تغییراتی که در بدنشان پس از برداشت تخمدان رخ میدهد، مشاوره کنند.
برداشت تخمدان میتواند تأثیرات طولانی مدتی بر روی سلامتی زنان داشته باشد. برداشت تخمدانها ممکن است باعث وقفه در تولید هورمونهای تخمدان شود که میتواند منجر به علائم مانند گرماهای شبانه، خشکی و لاغری و کاهش دمای بدن شود. در صورتی که تخمدانها قبل از سن بلوغ برداشت شوند، زنان نیاز به هورمون جایگزینی مانند هورمون تخمدانها (estrogen) و هورمون پروژسترون خواهند داشت. هورمونهای جایگزینی میتوانند بر روی علائم مرتبط با کاهش هورمونهای تخمدان تأثیر بگذارند و به زنان کمک کنند تا بهبودی در کیفیت زندگی خود داشته باشند.
در نهایت، قبل از تصمیمگیری در مورد جراحی برداشتن تخمدان، زنان باید با پزشک خود درباره مزایا و معایب این جراحی، جایگزینی هورمونی و تأثیرات طولانی مدت آن مشاوره کنند. همچنین، باید در مورد روشهای دیگر درمانی و پیشگیری از بیماریهای مرتبط با تخمدان نیز اطلاعات کافی را کسب کنند. تصمیم نهایی باید با توجه به وضعیت فردی هر زن و با توجه به مشورت پزشک اتخاذ شود.